Streetart

Inleiding Street Art

Voor een museum moet je betalen, bekijk je alles achter glas en kun je niets aanraken. Maar niets is minder waar! De straat is een canvas!

Op de plaatsen waar je het misschien het minst verwacht, vind je hele collecties: op lantaarnpalen, elektriciteitsbakjes, regenpijpen, op alle muren en in alle hoekjes vind je het street art: stencils, sjablonen of stickers.

Geschiedenis

Graffiti is in New York in de jaren 60 ontstaan. Het startte met publieke handtekeningen waarbij tieners hun naam en straatnummer achterlieten in treinstellen. Die vorm groeide verder uit tot de veelkleurige met spuitbussen gemaakte schilderingen die in elke stad te vinden waren, al dan niet illegaal. Deze kunstvorm groeide wereldwijd uit tot een internationale subcultuur met bijbehorende gedragscodes zoals kledij en muziek (hiphop).

Street art groeide uit deze beweging. In de jaren ’70 gebruikten jongeren stickers of etiketten om boodschappen achter te laten op straat of spoten met behulp van een sjabloon teksten op de muren, geïnspireerd door de politieke en creatieve golfvernieuwing van die tijd.

In het begin van de jaren ’80, worden kunstenaars van de straat zich bewust, dat zij collectief deel uit gaan maken van een nieuwe artistieke stroming: ‘Street Art’. Zoals de Pop Art in zijn tijd, werd deze kunst aanvankelijk ook door de critici zwartgemaakt die er niets anders in zagen dan een uiting van ‘vandalisme’. Tegenwoordig is de Street Art tegelijk de meest populaire en invloedrijkste kunst in New York, Parijs, Los Angeles, Berlijn, Tokyo, Londen, Amsterdam.

In de jaren ‘90 begon de opgang van street art, en niet enkel onder een politieke drive maar kreten, woorden, iconen, vreemdsoortige wezentjes… Een concept vermenigvuldigd op een etikettenvel…

Momenteel krijgt street art ook meer en meer de appreciatie die het verdient als kunstvorm. Er verschijnt werk in galerijen en op tentoonstellingen in musea…

Verschil tussen street art en graffiti

Street art kent minder regels dan zijn oudere broertje, die door zijn ‘strengere’ codes aan veel meer vereisten moet voldoen om serieus genomen te worden.

De meest bekende vormen zijn stickeren, sjablonen en stencils. Sjablonen zijn kartonnen borden waaruit een figuur gesneden wordt en het figuur zijn vorm terug krijgt, doordat het tegen bijvoorbeeld een muur wordt geplaatst en met spuitbus gevuld wordt. Een sjabloon gespoten op een vel papier dat gepapt wordt (zoals affiches) noemt men een stencil.

Graffiti is meer een momentopname, je hebt wel je plannetje of ontwerp dat je maakt, maar tijdens het spuiten breng je nog veranderingen aan. Een sticker, bijvoorbeeld, dat maak je, dat is af. Het werk gebeurt vooraf, en is meestal grafischer.

Banksy

Banksy is het boegbeeld van streetart van over de hele wereld. Naast graffiti kunstenaar is Banksy ook een schilder, politiek activist en, met zijn film Exit Trough The Gift Shop, ook een regisseur. Ondanks zijn zeer publieke rol in de samenleving is zijn identiteit vooralsnog onbekend. De kunst van Bansky is te bewonderen op verschillende straten in verschillende werelddelen.

Banksy begon zijn streetart carriere in de jaren negentig op de straten van Bristol. Door een mix van stencils en graffiti te gebruiken kon hij veel van zijn werk thuis voorbereiden zodat de uiteindelijke plaatsing van het stuk op straat niet veel tijd hoefde te kosten. Rennen voor de politie is nog steeds dagelijkse kost voor street artists. Het werk van Banksy in England kan vooral gevonden worden in Londen en Bristol.

Kritiek op Banksy concentreert zich voornamelijk op drie punten:

  1. kunst of vandalisme
  2. hypocriet of oprecht?
  3. het subversieve karakter

Ad 1. Volgens Peter Gibson, woordvoerder van de organisatie Keep Britain Tidy, is het werk van Banksy simpelweg vandalisme. Hij maakt immers muren vies waar dat niet is toegestaan. Peter Gibson heeft voor deze mening in binnen- en buitenland medestanders. Het onderscheid tussen graffiti (niet toegestaan) en kunst (kan de stad verfraaien) is moeilijk te maken wanneer er miljoenen worden uitgegeven om de muren schoon te houden. De groep die het werk van Banksy wél als kunst ziet is waarschijnlijk groter. Die mening wordt ondersteund door de hoge prijzen die bij kunstgaleries worden betaald voor zijn doeken en het feit dat musea zijn werken opnemen in de collectie.

Ad 2. Antikapitalisme is één van de thema’s in zijn werk. Met dit thema maakt hij zich kwetsbaar voor verwijten van hypocrisie. Sommige mensen hebben kritiek op de manier waarop Banksy geld verdient met zijn werk. De hoge prijzen voor zijn doeken (voor zijn versie van de Mona Lisa werd £58.000 pond betaald) en de verkoop aan bedrijven en kunstgaleries gaan volgens sommigen niet samen met een antikapitalistische boodschap. Daar staat tegenover dat Banksy voor een groot deel van zijn werk helemaal geen geld ontvangt. Het wordt anoniem op straat getekend en geschilderd. Banksy maakt daarnaast werk voor goede doelen, zoals Greenpeace, of laat het voor goede doelen gebruiken, zoals voor campagnes van Vredesactie.

Ad 3. Niet iedereen heeft waardering voor het gekozen medium of de aard van de boodschap van Banksy. Toen hij in het Midden-Oosten de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden beschilderde merkte een Palestijn op dat Banksy de muur mooi maakte. Toen Banksy de man voor dit compliment bedankte, riposteerde hij: “Wij willen niet dat hij mooi is, we haten deze muur, ga naar huis”

 

england-banksy
banksy-tidy_2-one eyeland
banksy-prop-piece-1024x768
2508695615_7361d11105_o

Bansky in de Verenigde Staten

Banksy’s stukken in Amerika kunnen vooral gevonden worden op de straten van Los Angeles, San Francisco, New York en New Orleans. Het werk staat voornamelijk voor het falen van de Amerikaanse droom en de kromme opstelling van de Verenigde Staten tegenover de rest van de wereld.

Banksy in het Palestina

In 2005 besloot Banksy om af te reizen naar de Westelijke Jordaanoever. Daar heeft hij negen stukken gemaakt die de behandeling van het Palestijnse volk bekritiseren. De muur maakt van Palestina “de grootste open gevangenis van de wereld” volgens Banksy.

banksy-westbank-wall-balloon-girl1

De-Meest-Notabele-werken-van-Banksy-_afb_02

Ander Street Art werk

Reageer

Je e-mail wordt niet getoond. Required fields are marked *